MY IDEA

“…Нулмис хатлаа. Ядуу хороолол зөвхөн ой тоонд л үлдэв. Хорих газрыг үйлдвэр завод, шоронг дэлгүүр үр тарианы агуулах болгож хувиргав. Хүмүүс нүүр бардам, хүүхнүүд инээд баясалтай, хүүхдүүд хөөр наадамтай. Там ашиглалтаас гарав. Түрээслэнэ гэсэн бичиг тамын хаалган дээр өлгөөстэй харагдана…”
                                                                                                                                                                  Билли Гандэй

/ Нийгэм, тэр дундаа хувь хүний өмнө эдпэх ёстой эрх хэмжээнээсээ хэтэрсэн төрийн аливаа үйлдэл нь таны төсөөлснөөс ч илүү их хор хохирол учруулдаг тухайг сануулж алдарт М.Фридман дээрх егөөдлийг иш татсан байдаг /.

Сүүлийн үед хүчтэй төрийн тухай үзэл санаа их дэлгэрч байна. Тиймээс үндсэн хуулиар заагдсан хүмүүнлэг, иргэний ардчилсан нийгэм цогцлуулан хөгжүүлэх их үйлд хүчтэй төрийн тухай ойлголт хэрхэн холбогдох талаар саналаа хуваалцъя гэж бодлоо.

Юуны өмнө асуудалд хандах миний зарчим бол иргэний ардчилсан нийгэмд төр нь иргэддээ үйлчлэх гол функцтэй гэх үнэт зүйл юм. Тэгвэл мэдээж шийдэх эрх нь иргэдэд үлдэнэ. Өөрөөр хэлбэл иргэддээ илүү их зүйлийг шийдэх боломж олгож байгаа төрийг хүчтэй төр гэж үзнэ. Яг л Р.Нозик-н тэмдэглэсэнээр шөнийн цагаар юу ч үгүй хоосон байшин харах үүрэгтэй ”Ёс төдий харуул” шиг “Ёс төдий төр” байх нь иргэний нийгэмд илүү хүчирхэг төрийг илтгэж байна.

Хоёрхон өдрийн өмнө Монгол улсын ерөнхийлөгч Н.Энхбаяр өөрийн санаачилсан үндэсний стратегийн баримт бичгээ УИХ-д танилцуулсныг хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслүүд орон даяар цацсан. Ерөнхийлөгч монголын ард түмэнд “Хүчтэй төр” хэрэгтэй талаар судлаач Фукуямаг иш татан тун онцгойлон өгүүлж харагдсан. Харамсалтай нь үүнийг олон хүн нийгэмд болохгүй байгаа бүхнийг шийддэг, эрх мэдэлтэй, хүчтэй чадалтай төр гэдэг утгаар нь хүлээж авсан болов уу гэж санаа зовж байна. Гэтэл бидний зорьж байгаа нийгэмд ийм төрийн тухай үзэл санаа байж болошгүй юм. Ийм нөхцөлд ерөнхийлөгчөөсөө эхлээд, бүх л улс төрч, удирдагч, судлаач, иргэд нь хүртэл “Хүчтэй төр” гэх хэллэгээс татгалзаж, “Хүчтэй иргэн” гэх хэллэг, бэлэг тэмдгийн үнэт зүйлийг хэрэглэж занших нь нийгмийн сэтгэл зүйг бэлтгэх чухал хүчин зүйл гэж үзэж байна.

Учир нь ардчиллын хөгжлийн суурь баталгаа нь иргэдийн олонхийн итгэл үнэмшил болсон ардчилсан үнэлэмж, үнэт зүйл гэж үздэг. Сүүлийн үеийн социологийн судалгаануудаас үзхэд Монгол улс ардчилалд шилжсэнийг хүн амын дийлэнх нь зөв (80 орчим %) гэж үзсэн хэвээр байна. Гэхдээ монголчуудын гуравны хоёр нь авторитар дэглэмийн шинжүүдийг ямар нэгэн байдлаар дэмжихэд бэлэн байгааг Монгол улсад ардчиллыг бэхжүүлэх Үндэсний үйл ажиллагааны хөтөлбөрт дурьдсан байна.

Үүнээс үзхэд “Хүчтэй төр”-ийг хүсэмжлэн, ардчиллаас ухарч болзошгүй нийгмийн сэтгэлгээний тун эмзэг үед “Хүчтэй төр” гэх хэллэгээс татгалзаж “Хүчтэй иргэн” гэх хэллэгийг хэрэглэж заншхыг Монголчууддаа уриалж байна !!!